Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen (RLVA) zet zich actief in voor de uitvoering van de Vlaamse Blue Deal en Water+Land+Schap-projecten.
Deze initiatieven hebben als doel Vlaanderen beter te beschermen tegen droogte en wateroverlast. Hierbij evolueren de traditionele landschappen naar klimaatrobuuste watersystemen die water vasthouden zonder overlast te veroorzaken. Door doelgerichte terreinacties versterken we het landschap, ondersteunen we landbouw en stimuleren we biodiversiteit in de Vlaamse Ardennen.
De regionale landschappen kunnen vooral grote winst boeken in het stroomopwaarts herstel van het landschap, wat een belangrijke aanvulling vormt op maatregelen stroomafwaarts (langs rivieren). Dit gebeurt door het versterken van bermen en taluds, het herstellen en aanplanten van hagen en houtkanten, de aanleg van poelen en wadi’s, en het ondersteunen van landbouwtransities. Deze acties bieden waardevolle koppelkansen met waterkwaliteit en biodiversiteit.
Binnen ons werkingsgebied werken we nauw samen met gemeenten, landbouwers, natuurverenigingen en bewoners aan concrete acties op het terrein.
Terreinrealisatie ontharding en waterbuffering.
Deze zone werd door de gemeente Lierde in het het HWDP (hemelwater droogteplan) aangeduid als prioritaire onthardingskans. Met een subsidie van €125.580 via de oproep ‘Lokale quick wins Strategisch Plan Ruimte voor Water Dendervallei’ wordt het kruispunt Breebijl-Boshoekstraat onthard en vergroend, met buffering van het afstromende water.
Opstart dossier, participatie en voorontwerp (RLVA)
Technisch ontwerp (studiebureau)
Terreinrealisatie vernatting
We onderzoeken of het plaatsen van een kleine stuw wenselijk en haalbaar is om het broekbos aan de Fonteinstraat in Elene natter te maken. Als het onderzoek positief uitvalt, begeleiden we de uitvoering van de nodige werken op het terrein.
Ontwerp en terreinrealisatie buffering
In een gebied van 1,35 ha – deels bebost, deels ongebruikt weiland – plant de gemeente Haaltert de ontwikkeling van een groenblauw netwerk. Twee samenstromende beekjes vormen de basis voor een trapsgewijze buffering van water in drie bekkens (49 m³, 62 m³ en 920 m³). Rondom komt ruimte voor speelnatuur, biodiversiteit en zachte recreatie. Het beheer van het gebied wordt toevertrouwd aan een burgerbeheergroep, ondersteund door de gemeentediensten.
2024: Start participatieproject
2025: Afwerking ontwerp, aanvraag vergunning en start terreinwerken
Het bronnengebied van de Oudenberg opnieuw zichtbaar en toegankelijk maken, met oog voor natuur, beleving en lokale waterkwaliteit
Samen met de stad Geraardsbergen zetten we in op een betere ontsluiting en beleving van het bronnengebied van de Oudenberg. Het project bestaat uit drie luiken:
Digitale producten:
we ontwikkelen een interactieve GIS-kaart met de locaties van de bronnen, op basis van bronnenonderzoek en inventarisaties door INBO, ANB, UGent en lokale partners.
Daarnaast maken we een kortfilm en educatief filmpje met getuigenissen over het gebied.
Infrastructuur en inrichting:
op het terrein komt een bronnenwandeling met rustpunten en een zitbank uit veldsteen.
Een historische bron in de omgeving van de Oudenberg wordt opnieuw zichtbaar gemaakt en toegankelijk voor gebruik, bijvoorbeeld om handen te wassen of fietsen af te spoelen.
Analyse en monitoring:
we brengen de bronnen in kaart en nemen stalen om de (drink)waterkwaliteit te onderzoeken.
De vervuiling aanpakken bij de oorsprong om de natuurlijke waterkwaliteit in het Boelarebos te herstellen
Boelarebos is een erkend Habitatrichtlijn- en VEN-gebied met een bijzonder hydrologisch karakter. In het bos ontspringen dertien bronnen, waarvan twee open bronbeken die het hele jaar door stromen. Helaas is de waterkwaliteit onder druk komen te staan door lozing van rioolwater afkomstig van enkele woningen aan de Hoge Buizemont. Dit afvalwater stroomt via een gracht door het bos en vervuilt zo de bronbeken.
Samen met de stad Geraardsbergen en het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) onderzoeken we of en hoe de lozing kan worden aangepakt, met als doel de natuurlijke waterkwaliteit in het bronbos te herstellen.
2025: We gaan in overleg met het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) om te bekijken of en hoe de lozing van rioolwater in het bos kan worden aangepakt, en welke saneringsmaatregelen haalbaar zijn.
Concreet uitvoeren van prioritaire acties binnen de strategische doelstelling "Herbronnen" van het operationeel plan 2024–2030 van het Landschapspark Vlaamse Ardennen.
“Herbronnen” is één van de drie strategische pijlers van het landschapspark, naast “Verweven” en “Opleven”. Deze pijler focust op het herstel van natuurlijke watersystemen, het vasthouden van water in het landschap en het zichtbaar en beleefbaar maken van bronnen. RLVA is trekker en partner van een groot aantal prioritaire acties onder deze strategische doelstelling.
Binnen “Herbronnen” zijn drie operationele doelstellingen uitgewerkt:
Zuivere beken realiseren, zodat watergebonden soorten meer leefgebied krijgen.
De sponswerking van het landschap vergroten, om droogte en overstromingen beter op te vangen.
De basiskwaliteit en beleving van het landschap verbeteren, met aandacht voor natuur, erfgoed en toegankelijkheid.
RLVA en het Landschapspark Vlaamse Ardennen werken nauw samen op terrein om de verschillende acties uit te voeren.
Heb je gronden in Zottegem, Brakel, Zwalm, Horebeke, Oosterzele of Gavere? Wil je meer water laten infiltreren of bufferen? Denk aan een poel, bron, grachtstuw of vertraagde waterafvoer.
Wij bieden steun en begeleiding, van vergunningsaanvraag tot uitvoering en beheer.
Met Water+Land+Schap 2.0 werken we aan oplossingen tegen droogte en wateroverlast in 2 projectgebieden:
Samen versterken we het watersysteem, het landschap en de landbouwvoering!
Van bron tot monding en valleibreed vormt water de drijvende kracht voor beslissingen en ontwikkelingen in een weerbaar landschap. Vanaf januari 2024 timmeren onze Blue Deal-coördinatoren bij de Regionale Landschappen mee aan een Vlaams weerbaar waterland.
